سودآوری پایدار، رشد درآمد، مدیریت هزینه ها و بهبود فرایندها چهار هدف کلان امور مالی

سید جواد کاظمی، متولد سال 1352 شهرستان بابل، کارشناس حسابداری و کارشناس ارشد مدیریت مالی از دانشگاه تهران در سال 79 به استخدام پتروشیمی درآمده است و تقریبا از بدو استخدام سال 1379 تاکنون در شرکت پتروشیمی فجر بوده است. وی تاکنون در سمتهای سرپرست حسابداری عمومی، مسئول بودجه و تهیه گزارشات، سرپرست امور مالی و رئیس امور مالی خدمت کرده است.

به بهانه دریافت تقدیرنامه از جایزه ملی مدیریت مالی ایران با ایشان گفتگو کردیم تا شما را در جریان تلاشهای وی و همکارانش در امور مالی قرار دهیم.

رییس امور مالی در خصوص جایزه مدیریت مالی اظهار داشت: جایزه ملی مدیریت مالی هر ساله در پنج سطح گواهینامه، تقدیرنامه، تندیس بلورین، تندیس سیمین و تندیس زرین، توسط دبیرخانه جایزه ملی مدیریت مالی ایران و با همکاری نخبگان مالی سازمانها و دانشگاههای برتر کشور برگزار می شود که جایزه سال 93 با حضور مشاور ارشد مالی و اقتصادی رئیس جمهور، معاون رئیس کل بانک مرکزی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار، تئوریسین‌ها و صاحب منصبان عالی‌رتبه مالی کشور برگزار شد و شرکت پتروشیمی فجر در اولین تجربه حضور خود در این جایزه با گذر از سطح گواهینامه، جایزه سطح دوم یعنی تقدیر نامه را کسب کرد.

او امیدوار است در سال 1394 با عنایت به عملکرد و شاخصهای مطلوب و قابل توجه شرکت در سال 1393 و تجربه نحوه حضور در جایزه و همچنین ارائه گزارشات مالی خاص مطابق استانداردهای بین المللی، موفق به کسب تندیس از این جشنواره گردد.

کاظمی یکی از ویژگی‌های مالی فجر را که منجر به دریافت تقدیر نامه شد؛ شفافیت و صحت و دقت گزارشات مالی ارائه شده به تمامی ذینفعان شرکت از جمله سهامداران، تامین کنندگان، بانکها، مشتریان و سایر درخواست کنندگان گزارش مالی و همچنین ساختار ویژه مالی و سرمایه شرکت می داند.

وی در گفتگو با ما عنوان کرد: شفافیت و ارائه گزارشات مالی به موقع و دقیق جهت استفاده کنندگان و تصمیم گیرندگان این گزارشات، از عوامل اصلی موفقیت یک بنگاه اقتصادی است که دریافت این جایزه نشان از موفقیت شرکت در این عرصه است.

در بازارهای پولی و مالی امروز دنیا شفافیت گزارشات مالی و قابل فهم و تحلیل بودن آنها برای همه گروههای مالی و غیرمالی، بالابرنده اعتبار و قدرت چانه زنی شرکت را در بر دارد.

در رابطه با اصلاح ساختار مالی هم باید گفت که با توجه به مهمترین وظیفه مدیریت مالی که همان مدیریت کلیه منابع و مصارف شرکت در جهت به حداکثر رساندن ثروت سهامداران می باشد، باید بهترین ترکیب منابع یا همان ساختار مالی و سرمایه شرکت را مشخص نمایند.

چگونگی تأمین مالی دارایی‌های شرکت برای افراد و مؤسسات ذینفع نیز درخور توجه است و اینکه شرکت‌ها در خصوص نحوه تأمین مالی دارایی‌های خود چه میزان از بدهی و یا چه میزان از سهام استفاده نموده‌اند، دارای اهمیت می‌باشد؛ زیرا این امر بر تصمیمات اعتباردهندگان در ارتباط با آن شرکت اثر خواهد داشت.

اقدامات مفیدی طی سالیان اخیر با هماهنگی مدیریت محترم شرکت انجام پذیرفته است از جمله آنها می توان اصلاح شاخص بدهیها (جاری و بلندمدت) از طریق احیاء بدهیهای سنگین ارزی و ریالی معوقه بانکها و بازپرداخت به موقع آنها تاکنون، اصلاح شاخصهای سرمایه گذاری شامل مدیریت مصارف سرمایه گذاری در طرحها و پروژه ها، اصلاح بودجه موجودیها و فرایند خریدهای انبار که هرساله بصورت چشمگیری درحال افزایش بوده که خواب سرمایه سنگینی طی سنوات گذشته به شرکت تحمیل کرده بود، اصلاح شاخصهای نقدینگی از طریق برنامه ریزی و کم کردن دوره وصول مطالبات، شاخص سودآوری از طریق اصلاح و تعدیل نرخهای فروش و مدیریت هزینه های تولید، مالی و عمومی، شاخص های سرمایه درگردش از طریق اولویت بندی تامین اعتبار و هزینه ها شاخص های نسبت مالکانه و بازده ارزش ویژه را نام برد که همه این فاکتورها در مجموع باعث مطلوبیت شاخصهای خرد و کلان عملکرد مالی شرکت در سالهای 1392 تاکنون شده است و با توجه به پیش بینی رشد این شاخصها و بهبود مستمر فرایندها، امید است در سال 1394 در این جایزه موثرتر و درخشان تر حضور یابیم.

کاظمی با اشاره به روند عبور شرکت پتروشیمی فجر از فراز و نشیب ها و ریسک های سیستماتیک و غیرسیستماتیک مالی و رسیدن به یک ثبات نسبی، خاطر نشان کرد: شرکت پتروشیمی فجر از شرکتهای زیر مجموعه هلدینگ خلیج فارس است که با سرمایه گذاری 45 هزار میلیارد ریال (تقریبا یک و نیم میلیارد دلار) و با فروش سالیانه 15 هزار میلیارد ریال، در سال 1377 به ثبت و در سال 1383 به بهره برداری رسید.

شرکت ملی صنایع پتروشیمی از سال 1389، طرح توسعه و مدیریت منابع مالی آن را کاملا به سرمایه در گردش و منابع نقدی و درآمدی شرکت پتروشیمی فجر واگذار کرده بود؛ لذا این شرکت براساس برنامه ریزی و بودجه بندی دقیق و حساب شده درآمدها، بصورت کاملا مستقل نقدینگی لازم برای تامین هزینه های جاری مجتمع، اقساط بانکها و همچنین اجرای طرحهای نیمه تمام توسعه فجر 1 و فجر 2 را مدیریت نموده است.

از آنجایی که سودآوری و ادامه فعالیت یک بنگاه اقتصادی تحت تاثیر دو فاکتور اصلی درآمدها و هزینه‌ها می‌باشد در ابتدای قبول مسئولیت اینجانب در ابتدای سال 1390، با ارائه پیشنهادهای اصلاح ساختار مالی و سرمایه ای در دوره های کوتاه مدت و بلند مدت به مدیریت و هیات مدیره محترم شرکت در خصوص مدیریت هزینه ها و اصلاح و تعدیل درآمدها اقدام نموده ایم.

در سرفصل درآمدها نیز باید به اطلاع برسانیم که مطابق استانداردهای مالی و اقتصادی دنیا، نرخهای فروش محصولاتی که بصورت متمرکز انحصاری و یا نیمه انحصاری ارائه می شوند، باید براساس درصدی سود متعارف نسبت به بهای تمام شده کل محصولات باشد، درحالیکه نرخ های فروش یوتیلیتی شرکت پتروشیمی فجر توسط هیات مدیره محترم شرکت ملی صنایع پتروشیمی در سال ساخت و مشخص شدن بهای تمام شده پروژه و بصورت برآوردی از نرخ های یویتیلیتی موجود در کشورهای منطقه و برای 5 سال ثابت تدوین مصوب و ابلاغ شده بود که به دلیل عدم پوشش هزینه های اضافی ناشی از افزایش قابل ملاحظه قیمت سوخت، خوراک و سایر کالا و قطعات مصرفی، تورم سنگین سالیانه و همچنین تغییرات نرخ ارز، از سال 1387 مورد ایراد این شرکت واقع و مراتب از طریق هیات مدیره شرکت به سهامدار عمده و مجمع عمومی شرکت فجر ارجاع شد.

نهایتا براساس جلسات متعدد برگزار شده و گزارش های مبسوطی که از وضعیت عملکردی و Cash Flow شرکت با وضع موجود (سال 1387) و اصلاح نرخ های پیشنهادی با حداقل حاشیه سود (با توجه به میزان سرمایه گذاری انجام شده) به کارشناسان و مدیریت ارشد تولید و برنامه ریزی و مالی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و نمایندگان مشتریان ارائه شده است نهایتا با تعدیلی اندک، نرخ های فروش پیشنهادی شرکت فجر که براساس استانداردهای حسابداری و مبانی اقتصادی دنیا تهیه شده بود، مصوب و جهت اجراء ابلاغ شد و از همان سال (1390) شرکت فجر در روند مناسب سودآوری قرار گرفت.

پیرو آن در سال 1391 نیز سود عملیاتی مناسبی داشته ایم ولی به دلیل تغییرات نرخ ارز در سال 91، که عمده شرکتها و صنایع بزرگ کشور را در ورطه ورشکستگی و زیان قرار داده بود منجر به زیان دهی مجدد شرکت شد، اما پس از یک مرحله تعدیل قیمت از طرف انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی به عنوان نماینده مشتریان و با حکمیت مدیریت برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی، طی یک پروسه 9 ماهه، نرخی را براساس مقداری بالاسری بر قیمت تمام شده محصولات فجر، مصوب نمودند، علاوه بر این با مدیریت هزینه ها در بخش تعمیرات و بهره برداری باعث کاهش هزینه ها شد.

با این مکانیزم، شرکت پتروشیمی فجر از سال 92 تاکنون در حالت مساعد عملکرد مالی و سوددهی قرار گرفته است که علاوه بر جبران هزینه های تمام شده و زیان انباشته به سود قابل قبولی برای سهامدار رسیده است.